اطلاعات دارویی از آمانتادین ( amantadine )

آمانتادین داروی‌ کمکی‌ دردرمان‌ بیماری‌ پارکینسون‌ (اما نه‌ در علائم‌خارج‌ هرمی‌ ناشی‌ از داروها)، بوده‌ و درپیشگیری‌ از ابتلای‌ به‌ انواعی‌ از آنفلوآنزا (ضد ویروس‌) سودمند است‌.این دارو در زمان بارداری ممنوعیت مطلق دارد. همچنین این دارو باعث ورم اندامها، گیجی، منگی، خشکی دهان و احتباس ادراری شود. آمانتادین ممکن است باعث کاهش فشار خون با بلند شدن گردد. مصرف همزمان آمانتادین با هیدروکلروتیازید و تریامترن ممکن است دفع آمانتادین را کم کرده باعث سمیت این دارو شود. مصرف آمانتادین آمانتادین با کوتریموکسازول ممکن است دفع آمانتادین را کم کرده باعث افزایش سمیت آن شود. بهتر است دارو چند ساعت قبل خواب مصرف شود چون ممکن است باعث بی خوابی گردد. برای جذب بهتر آمانتادین بهتر است بعد از غذا مصرف شود .

مکانیسم‌ اثر آمانتادین

مکانیسم‌ اثر آمانتادین مشخص‌نیست‌، اما ممکن‌ است‌ با تأثیر بر ساخت‌،آزادسازی‌ یا بازجذب‌ دوپامین‌، عملکردسیستم‌ دوپامینرژیک‌ را تقویت‌ کند. به‌عنوان‌ ضد ویروس‌ آنفلوانزا به‌ نظرمی‌رسد از Uncoating ویروس‌ جلوگیری‌می‌کند.

اثر ضد ویروس: آمانتادین با نفوذ ویروس آنفلوآنزا تیپ A به داخل سلول‌های مستعد تداخل می‌کند که این کار را با مهار هماگلوتینین ویروسی انجام می‌ دهند. در شرایط آزمایشگاهی ، آمانتادین فقط در مقابل ویروس آنفلوآنزا تیپ A فعال است (با این وجود ، مقاومت خودبه‌خودی به طور شایعی اتفاق می‌افتد). در محیط داخل بدن ، در 90-70 درصد موارد، آمانتادین ممکن است بدن را در مقابل ویروس آنفلوآنزا تیپ A حفظ کند. در صورتی که این دارو طی 48-24 ساعت پس از شروع بیماری مصرف شود ، طول مدت تب و سایر نشانه‌های سیستمیک را کاهش می‌دهد.

اثر ضد پارکینسونیسم: تصور می‌شود آمانتادین باعث آزاد شدن دوپامین جسم سیاه (substantia nigra) می‌شود.

فارماکوکینتیک‌ آمانتادین

آمانتادین‌ از دستگاه‌گوارش‌ جذب‌ می‌شود. نیمه‌ عمر آن‌ بین‌2-4 ساعت‌ است‌. بخش‌ عمده‌داروبه‌صورت‌ تغییر نیافته‌ از ادرار دفع‌می‌شود.

عوارض‌ جانبی‌ آمانتادین

بی‌اشتهایی‌، تهوع‌،عصبی‌شدن‌، ناتوانی‌ در تمرکز، بی‌خوابی‌،گیجی‌، تشنج‌، توهمات‌، گوشه‌گیری‌، تاری‌دید، اختلالات‌ گوارشی‌ و ادم‌ محیطی‌ ازعوارض‌ جانبی‌ دارو هستند.

اگر شما پس از مصرف این دارو دچار هر یک از عارضه های جدی زیر شدید٬ سریعا با پزشک خود تماس گرفته و او را در جریان قرار دهید .

احساس تنگی نفس، حتی با فعالیت خفیف،

تورم، افزایش وزن سریع؛

احساس افسردگی، آشفته، یا تهاجمی.

تغییرات رفتاری، توهم، فکر صدمه زدن به خودتان.

ادرار کمتر از حد معمول .

تب بالا، عضلات سفت، گیجی، تعریق، ضربان قلب سریع یا ناهموار، تنفس سریع.

حرکات بی قرار در چشم، زبان، فک، یا گردن. یا

ترمور (لرزش غیر قابل کنترل).

تذکر

ـ از قطع‌ ناگهانی‌ دارواجتناب‌ شود.

ـ این‌ دارو اثرات‌ ضد پارکینسونی‌ بسیارکمی‌ دارد. تعداد کمی‌ از بیماران‌ از این‌

دارو سود می‌برند زیرا نسبت‌ به‌ اثرات‌ آن‌تحمل‌ حاصل‌ می‌شود. مزیت‌ دارو این‌است‌ که‌ تقریب عاری‌ از عوارض‌ جانبی‌جدی‌ است‌.

ـ بر روی‌ اعمالی‌ که‌ نیاز به‌ دقت‌و مهارت‌ دارند، مثل‌ رانندگی‌، ممکن‌ است‌تأثیر بگذارد.

ـ در موارد زیر با احتیاط فراوان‌ تجویزشود:

نارسایی‌ کبدی‌ یا کلیوی‌، نارسایی‌ احتقانی‌قلب‌، حالات‌ توهم‌، سالمندان‌.

علایم بیماری ها را بیشتر بشناسید .

نکات مهم قبل از مصرف آمانتادین

برای اینکه مطمئن شوید این دارو برای شما بی خطر است٬ اگر سابقه بیماری های زیر را دارید، حتما پزشک خود را در جریان قرار دهید :

صرع یا تشنج دیگر؛
نارسایی احتقانی قلب.
بیماری کلیوی.
بیماری کبدی.
فشار خون پایین و غش کردن.
اگزما.
گلوکوم. یا
سابقه بیماری روانی، اقدام به خودکشی و یا اعتیاد به مواد مخدر / الکل.

موارد منع‌ مصرف‌ آمانتادین : این‌ دارو در مبتلایان‌ به‌ صرع‌، با سابقه‌ اولسرپپتیک‌ و در افراد با نارسایی‌ شدید کلیه‌ منع‌ مصرف‌دارد.

موارد و مقدار مصرف آمانتادین

الف) پیشگیری یا درمان علامتی ناشی از ویروس آنفلوانزا تیپ A در بیماران ضعیف یا سالمند.

بزرگسالان (64-13 ساله) : مقدار 200 میلی‌گرم یک بار، یا 100 میلی‌گرم دو بار در روز مصرف می‌شود.

بزرگسالان با سن بیش از 64 سال : مقدار 100 میلی‌گرم یک بار در روز مصرف می‌شود.

کودکان 12-9 ساله: مقدار mg 100، دو بار در روز مصرف می‌شود. در کودکانی که 10 سال یا بیشتر سن داشته باشند و وزن آنها بیش از kg 40 باشد، می‌توان از دوز بزرگسالان استفاده نمود.

کودکان 9-1 ساله: مقدار mg/kg 8/8-4/4 در دو یا سه مقدار منقسم مصرف می‌شود. جهت کاهش سمیت، روزانه mg/kg 5 در یک یا دو دوز مصرف می‌گردد. مقدار مصرف روزانه نباید از 150 میلی‌گرم تجاوز کند.

درمان باید به مدت 48-24 ساعت بعد از از بین رفتن نشانه‌های بیماری ادامه یابد. پیشگیری باید بلافاصله بعد از اولین برخورد با ویروس شروع شود و حداقل تا 10 روز ادامه یابد. در صورت عدم دسترسی به واکسن ویروس آنفلوآنزا یا تماس مکرر با این ویروس، درمان پیشگیری ممکن است تا 90 روز ادامه یابد. در صورت استفاده از واکسن ویروس آنفلوآنزا، مصرف دارو 3-2 هفته ادامه می‌یابد تا محافظت لازم از طریق واکسن به وجود آید.

ب) درمان واکنش‌های اکستراپیرامیدال ناشی از مصرف داروی امانتادین .

بزرگسالان: مقدار 100 میلی‌گرم دو بار در روز تا mg/day300 در مقادیر منقسم مصرف می‌گردد.

پ) درمان پارکینسونیسم ایدیوپاتیک، سندرم پارکینسون.

بزرگسالان: در افراد به شدت بیمار، مقدار 100 میلی‌گرم دو بار در روز تجویز می‌شود. بیمارانی که از داروهای دیگر ضد پارکینسون استفاده می‌کنند ، مقدار mg/day100 به مدت حداقل یک هفته و سپس 100 میلی‌گرم دو بار در روز، برحسب نیاز، مصرف می‌شود. بیمار ممکن است به mg/day400 نیاز داشته باشد، ولی مصرف مقادیر بیش از mg/day 200 را باید به دقت تحت نظر قرار داد.

در بیماران مبتلا به اختلال عملکرد کلیه کاهش مقدار مصرف دارو ضرورت دارد.

مقدار مصرف در نارسایی کلیه

در بیماران مبتلا به نارسایی کلیه، مقدار مصرف بر اساس کلیرانس کرآتینین مشخص می‌شود. به گزارش اسان طب اگر کلیرانس کرآتینین 50-30 میلی‌لیتر در دقیقه باشد، 200 میلی‌گرم در روز اول و سپس mg100 روزانه، اگر 29-15 میلی‌لیتر در دقیقه باشد، مقدار 200 میلی‌گرم در روز اول و سپس 100 میلی‌گرم یک روز در میان و اگر کمتر از 15 میلی‌لیتر در دقیقه باشد یا در بیمارانی که تحت همودیالیز درازمدت قرار می‌گیرند، مقدار 200 میلی‌گرم هر هفته مصرف می‌شود.