هر آنچه باید در رابطه با کلونوس بدانید
کلونوس نوعی بیماری عصبی بوده و زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های عصبی مربوط به کنترل عضلات دچار آسیب‌دیدگی شوند. این آسیب‌ها می‌توانند موجب انقباض عضلانی ناخواسته یا اسپاسم شوند. در این مقاله به بررسی و معرفی کلونوس به همراه عواملی که در ایجاد آن دخالت دارند خواهیم پرداخت، در حقیقت این مشکل اگر مورد درمان قرار نگیرد می‌تواند تبعات زیادی را برای افراد مبتلا به همراه داشته باشد.
معرفی اسپاسم کلونوس
کلونوس اغلب در یک الگوی ریتمیک ایجاد خواهد شد و علائم این اسپاسم در عضلات گوناگون با یکدیگر متفاوت است، به خصوص در برخی از اندام‌ها مانند:
- مچ پا
- زانو
- مچ دست
- فک
عصب‌هایی که دچار آسیب شده‌اند می‌توانند موجب ایجاد مشکلاتی در عضلات شوند، مشکلاتی همچون انقباض غیر مستقیم و درد عضلات که قطعا می‌تواند برای افراد موجب ایجاد دردسر گردد. کلونوس امکان دارد برای یک مدت طولانی سبب بروز پالس و منجر به خستگی عضلانی گردد. تمامی افراد در طول زندگی، حتی در فعالیت‌های روزمره خود نیازمند داشتن توانایی کامل برای انجام کارها هستند اما کلونوس قادر است این توانایی را تحت الشعاع خود قرار دهد و موجب بروز ناتوانی گردد.
علت‌های ایجاد مشکل عصبی کلونوس
با اینکه محققان هنوز علت دقیق مشکل عصبی کلونوس را نمی‌دانند اما به نظر می‌رسد دلیل اصلی آن عبور از عصب آسیب‌دیده درون مغز می‌باشد. تعدادی از بیماری‌های مزمن با کلونوس همراه هستند و نیاز به درمان تخصصی دارند. برخی از شرایط مرتبط با کلونوس در زیر آورده شده است که به آن‌ها خواهیم پرداخت:
√ مولتیپل اسکلروز: یک اختلال خود ایمنی بوده که به محافظ‌های اطراف اعصاب حمله کرده و عملکرد سیگنال‌های عصبی در مغز را مختل می‌سازد.
√ سکته مغزی: این مشکل به دلیل لخته شدن خون رخ می‌دهد. در صورتیکه سکته مغزی به بخشی از مغز که حرکت را کنترل می‌کند آسیب وارد نماید، سکته مغزی با کلونوس همراه خواهد بود.
√ عفونت: برخی از عفونت‌ها همانند مننژیت یا انسفالیت اگر شدید باشند می‌توانند به مغز یا عصب‌های مغز آسیب برسانند، لازم به ذکر است که برخی آسیب‌ها همانند سرماخوردگی‌های شدید می‌توانند به عصب‌های مغز و یا نخاع آسیب برساند.
√ سندرم سروتونین: این سندرم یک واکنش بالقوه خطرناک بوده که در صورت ایجاد بیش از حد سروتین در بدن ایجاد می‌گردد، این افزایش می‌تواند به دلیل مصرف دوزهای بالای دارو و یا مخلوط کردن داروهای خاص پزشکی شکل گیرد. بد نیست بدانید که تومورهای مغزی سبب می‌شوند که کلونوس ایجاد گردد. علت‌های دیگری در رابطه با ایجاد این مشکل وجود دارند که توانایی دخیل شدن در سلول‌های مغزی را شامل می‌شوند، از جمله:
- فلج مغزی
- بیماری لژیونر
- آسیب‌های ناشی از مغز
- پاراپارزی اسپاستیک ارثی
- نارسایی کلیه یا کبد
- مصرف مواد مخدر همچون ترامادول
آزمایش‌های مربوط به کلونوس
پزشکان برای تشخیص کلونوس ابتدا آسیب‌ها را مورد بررسی قرار داده و حتما انقباض عضلات مورد بررسی قرار خواهد گرفت، زیرا سرعت این انقباض می‌تواند برای پزشک دارای اهمیت بالایی باشد، در ادامه پزشکان برای به کارگیری یک سری آزمایش‌های خاص از تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) جهت بررسی آسیب به سلول‌ها یا عصب‌ها استفاده بهره می‌برند. آزمایش خون نیز امکان دارد برای شناسایی برخی شرایط مرتبط با کلونوس انجام شود. آزمایش فیزیکی نیز ممکن است به پزشکان در تشخیص کلونوس کمک نماید، در طول این آزمایش آن‌ها از فرد مبتلا می‌خواهند به سرعت پاهای خودشان را فشرده کنند، بنابراین انگشتان پا آن‌ها به سمت بالا خواهند رفت، این مسئله می‌تواند موجب بروز خستگی مفاصل گردد، مجموعه‌ای از این پالس‌ها امکان دارد کلونوس را نشان دهند، البته بد نیست بدانید که پزشکان این آزمایش را برای تشخیص کلونوس مدنظر قرار نمی‌دهند اما این کار در طول فرآیند تشخیصی می‌تواند پزشکان را به مسیر درست هدایت نماید. درمان کلونوس بستگی به علت اصلی آن دارد، یک پزشک احتمال دارد پیش از پیدا کردن یک روش مناسب جهت درمان، روش‌های مختلفی را برای درمان امتحان نماید که این کار بسیار خوب بوده و می‌تواند در روند درمان تا حد زیادی تاثیرگذار باشد.
چه داروهایی برای رفع این مشکل مناسب است؟
داروهای متناوب و آرامبخش مربوط به عضله کمک می‌کنند علائم این مشکل تا حد زیادی کاهش یابد، پزشکان اغلب این داروها را برای اولین بار به افراد مبتلا به کلونوس تجویز می‌کنند، برخی از داروهایی که می‌توانند به انقباض کلونوس کمک نمایند عبارتند از:
- باکلوفن
- تیزانیدین
- گاباپنتین
- دیازپام
- کلونازپام
داروهای موثر و ضد اسپاسم می‌توانند موجب خواب‌آلودگی شوند، افرادی که این داروها را مصرف می‌کنند نباید به کارهایی که نیاز به هوشیاری دارند از جمله رانندگی بپردازند. از عوارض جانبی مصرف این داروها نیز که توسط بیماران ذکر شده می‌توان به سردرد و سرگیجه اشاره کرد. افراد باید حتما عوارض مربوطه را با پزشک در میان بگذارند به ویژه اگر موجب بروز اختلال در کار و یا فعالیت‌های روزمره شوند، در ضمن هیچگاه این داروها را بدون تجویز پزشک مصرف نکنید زیرا می‌توانند خطرناک باشند. روش‌های درمانی تنها محدود به استفاده از دارو نمی‌باشند و روش‌های دیگری هم وجود دارند که در زیر به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
♦ فیزیوتراپی: کار کردن با یک درمانگر فیزیکی برای کشش یا تمرین عضلات که می‌تواند موجب افزایش دامنه حرکت در منطقه آسیب‌دیده شود.
♦ تزریق بوتاکس: برخی از افرادی که مبتلا به کلونوس هستند در مقابل تزریق بوتاکس واکنش‌های مثبتی از خود نشان داده‌اند، اما اثرات این تزریق با گذشت زمان از بین رفته و فرد نیاز به تکرار تزریق خواهد داشت.
♦ عمل جراحی: این مورد را به عنوان آخرین راه درمان می‌شناسند، طی این روش درمانی جراحان قسمت‌هایی از عصب را که باعث ایجاد حرکات عضلانی غیر طبیعی می‌شوند، مورد درمان قرار می‌دهند.
♦ درمان‌های خانگی: باید بدانید که درمان‌های پزشکی برای رفع این مشکل دارای اهمیت بالایی هستند اما درمان‌های خانگی هم می‌توانند نوعی پشتیبان محسوب شوند، استفاده از کمپرس‌های گرمایی یا حمام آب گرم می‌تواند موجب کاهش درد شود، همچنین حرکات کششی را نیز می‌توان در تسکین این درد موثر دانست. برخی افراد امکان دارد حمامی با مکمل منیزیم یا نمک منیزیم داشته باشند که موجب شل شدن عضلات خواهد شد اما قبل از اجرای این کار حتما با پزشک مشورت‌های لازم را انجام دهید زیرا امکان دارد تداخل دارویی به وجود آید و در ادامه منجر به ایجاد مشکلات بیشتری شود.
مروری کوتاه بر مقاله کلونوس
بسیاری از افراد می‌توانند با همکاری پزشک و فیزیوتراپ علائم کلونوس را تحت کنترل و مدیریت خود درآورند، البته شرایط مزمن همانند مولتیپل اسکلروزیس، مننژیت و یا سکته احتمال دارد نیازمند درمان طولانی‌مدت برای مدیریت علائم باشند.
منبع: https://mag.asanteb.com
