معرفی برونکوسکوپی و دلایل استفاده از این روش تشخیص
یکی از روشهایی که پزشک میتواند توسط آن درون ریه و مسیر آن را مورد بررسی قرار دهد برونکوسکوپی نام دارد. در طول انجام این کار پزشک یک لوله بسیار نازک حاوی نور و دوربین را از طریق بینی و یا دهان وارد ریه کرده و به وجود عفونت، تومور و یا سایر بیماریها پی خواهد برد. برونکوسکوپی یک روش نسبتا سریع و بدون درد به حساب آمده و برای کسانی که تمایل دارند سریعا بهبود پیدا کنند بسیار مناسب است. در این مقاله سعی خواهیم کرد روش انجام برونکوسکوپی و فواید و عوارض آن را مورد بررسی قرار دهیم.
معرفی اهداف استفاده از برونکوسکوپی
همانطور که گفته شد برونکوسکوپی برای تشخیص دلایل مشکلات تنفسی و ریوی همانند تومور، عفونت و خونریزی استفاده میگردد، البته در طول انجام این روش امکان جدا کردن یک نمونه کوچک از بافت برای انجام آزمایش نیز محتمل میباشد. برخی از مواردی که پزشک به بیمار انجام برونکوسکوپی را توصیه میکند در این قسمت آورده شده است که به آنها اشاره خواهیم کرد:
- بررسی کامل و دقیق ریه به منظور وجود احتمالی تومور و یا عفونت
- تعیین کردن دلیل سرفه خونی در یک فرد
- پیدا کردن دلایل سرفههای مزمن
- کشف دلایل کوتاهی نفس
- جست و جو و یافتن انسداد راههای هوایی
- پس از پیوند ریه برای جلوگیری و یا بررسی احتمال ایجاد برخی مشکلات
- ارزیابی میزان آسیب ناشی از استنشاق گازهای سمی و شیمیایی
پزشکان در برخی موارد خاص هم از برونکوسکوپی استفاده میکنند، از جمله:
- از بین بردن مایع، شاخههای مخاطی یا موانع خارجی موجود در راههای هوایی
- گسترش راههای هوایی مسدود شده
- درمان سرطان
- تخلیه آبسه
بررسی روش انجام این کار
اکثر افراد در طول انجام برونکوسکوپی بیدار خواهند شد، به همین دلیل واضح است که پزشک باید قبل از انجام کار از یک بیهوشی موضعی استفاده نماید، البته برخی افراد نیز تزریق آرامبخش را ترجیح میدهند. شاید برای شما سوال پیش آید که آیا این روش نیاز به بیهوشی عمومی ندارد، جواب خیر است زیرا پزشکان در برخی موارد نادر از بیهوشی عمومی استفاده خواهند کرد. در مواردی که از بیحسی استفاده میشود پزشک قادر است لوله مربوطه را به آرامی از دهان و یا بینی وارد نماید و در این میان امکان دارد که بیمار نوعی فشار را درون خود حس نماید که امری طبیعی محسوب میشود. یکی از مشکلاتی که ممکن است برای افراد پیش آید سرفه کردن بوده و همین مسئله باعث خواهد شد که پزشک در طول انجام کار از اکسیژن استفاده کند. در برخی موارد نیز دیده شده است که پزشک در حین انجام برونکوسکوپی از سونوگرافی هم استفاده میکند و دلیل آن داشتن تصویری واضحتر از گرههای لنفاوی و بافتهای داخلی توصیف شده است. در ادامه و با گذشت 20 الی 30 دقیقه از شروع کار پزشک لوله را بیرون خواهد کشید، البته این زمان در موارد مختلف میتواند گوناگون باشد اما فرآیند برونکوسکوپی بین همین مدت زمان گفته شده خواهد بود و طی آن افراد میتوانند بدون کوچکترین مشکلی پس از انجام کار به خانه برگردند. دقت داشته باشید که برای انجام برونکوسکوپی باید ابتدا به پزشک مراجعه کرده و مشاورههای مورد نیاز را دریافت نمایید. احتمالا فرد باید از یک دوره خاص خوردن و یا نوشیدن را کنار بگذارد تا برونکوسکوپی انجام شود. در صورتی که افراد از داروهای خاص، علیالخصوص آسپیرین و وارفارین استفاده میکنند باید این مسئله را با پزشک خود در میان بگذارند تا بدین ترتیب از ایجاد مشکلات بعدی پیشگیری به عمل آورند. همانطور که در بخش قبلی گفته شد پزشک در طول انجام کار از بیهوشیهای موضعی استفاده خواهد کرد، بنابراین باید زمان رفتن خود را طوری تنظیم نمایید تا دچار عوارض خوابآلودگی و یا سرگیجه نشوید.
زمان لازم برای بازیابی سلامتی
برونکوسکوپی یک روش نسبتا سریع و بدون درد میباشد بدین ترتیب که پس از انجام کار بیمار باید برای چند ساعت در مرکز درمانی به استراحت بپردازد تا اثر داروها از بین برود. در نظر داشته باشید که اختلال در فشار خون و تنفس جزو عوارض احتمالی برونکوسکوپی محسوب میشوند، در ضمن نکاتی در رابطه با این عمل وجود دارد که لازم است در جریان آنها قرار بگیرید، به عنوان مثال توانایی سرفه کردن باید ظرف مدت 2 ساعت بازگردد و پس از آن امکان خوردن و آشامیدن وجود خواهد داشت، دقت کنید که پس از مصرف آرامبخش باید 24 ساعت از کارهایی که نیازمند هوشیاری صد درصدی هستند همانند رانندگی پرهیز کنید و بعد از گذشت 24 ساعت و رفع کامل اثرات داروها میتوانید زندگی عادی خود را از سر بگیرید، توجه داشته باشید که احساس گلو درد و یا خفگی طی چند روز بعد از برونکوسکوپی امری طبیعی محسوب میشود.
نتایج برونکوسکوپی و تشخیص مشکل
پزشک میتواند پس از مصرف دارو موارد را تشخیص داده و در صورت نمونهبرداری از بافت صورت،زمان بیشتری را به آن اختصاص دهد. در صورتی که نتیجه برونکوسکوپی طبیعی توصیف شود، یعنی آنکه هیچگونه مشکلی مشاهده نشده و اگر نتایج غیرطبیعی عنوان شود یعنی پزشک به یک مسئلهای مشکوک بوده و باید آزمایشهای بیشتری انجام گیرد تا بتوان تشخیص درستی اتخاذ کرد. نتایج غیرطبیعی برونکوسکوپی میتواند یک یا چند مورد از موارد زیر را نشان دهد:
- عفونت باکتریایی
- عفونت ویروسی
- قارچ یا انگل
- التهاب بافت ریه
- برخی از آسیبهای ریه
- سرطان
- رد ریه پیوند شده
خطرات و عوارض مربوط به برونکوسکوپی
توجه داشته باشید که برونکوسکوپی معمولا امن بوده اما خطرات خاصی در رابطه با آن وجود دارد، انجام این کار برای افرادی که دارای مشکلات زیر میباشند شاید کمی دردسرساز شود، این موارد عبارتند از:
- ضربان قلب غیرطبیعی
- مشکلات تنفسی
- تب
- عفونت
- وجود سطوح پایین اکسیژن در طول مراحل کار
- خونریزی جزئی
- ذاتالریه
در صورتی که فرد مبتلا به بیماری قلبی باشد امکان دارد خطر حمله قلبی نیز افزایش پیدا کند. یکی از موارد و مشکلات دیگری که ممکن است با انجام برونکوسکوپی شکل گیرد سقوط ریه بوده که اصطلاحا پنوموتوراکس نام دارد، پزشک احتمالا پس از انجام کار با اشعه ایکس بررسیهایی را در این زمینه انجام خواهد داد. همانطور که گفته شد برای انجام این کار نیاز به بیهوشی موضعی و یا در مواردی نادر بیهوشی عمومی وجود دارد، اگر نیاز به بیهوشی عمومی باشد باید نسبت به وجود نداشتن موارد زیر در شخص بیمار اطمینان حاصل کرد:
- تغییر نکردن ناگهانی فشار خون
- وجود دردهای عضلانی
- حالت تهوع
- ضربان آهسته قلب
- استفراغ
چشماندازی از مقاله برونکوسکوپی
برونکوسکوپی روشی امن بوده و عوارض جدی کمی دارد، همچنین میزان افراد صدمه دیده در طول این کار کمتر از 0.1 درصد است. پزشکان اغلب از بیهوشیهای موضعی برای انجام این کار استفاده خواهند کرد. در صورت بروز هر کدام از علائم زیر پس از انجام برونکوسکوپی سریعا به پزشک مراجعه نمایید تا از بروز مشکلات بعدی جلوگیری به عمل آورید:
- مشکلات تنفسی
- احساس درد در قفسه سینه
- سرفه همراه با خون
- تب
- ضربان تند قلب
منبع: https://mag.asanteb.com