علت، علائم و درمان نارسایی احتقانی قلب
نارسایی احتقانی قلب به معنای ایستادن ضربان قلب نمیباشد بلکه به این مفهوم است که قلب به طور موثری خون را پمپ نمیکند. قلب کار میکند اما نیاز بدن به خون و اکسیژن تامین نمیگردد. نارسایی احتقانی قلب یک وضعیت جدی است، از این رو در صورت عدم درمان، بدتر میشود. اگر قلب ضعیف شود و عمل خونرسانی به درستی صورت نگیرد، بیمار دچار خستگی و تنگی نفس خواهد شد. نارسایی قلبی یک بیماری جدی است و معمولا درمان نمیشود، اما درمان مناسب میتواند تا حدودی علائم را مدیریت نماید. با توجه به موسسه ملی قلب، ریه و خون، حدود 5.7 میلیون نفر در ایالات متحده نارسایی قلبی دارند.
تفسیر نارسایی احتقانی قلب، حمله قلبی و ایست قلبی
در این قسمت از مقاله به تفسیر و ارزیابی برخی از اصطلاحات مهم از جمله نارسایی احتقانی قلب، حمله قلبی و ایست قلبی خواهیم پرداخت.
√ نارسایی احتقانی قلب: به این معنی است که عضله قلب نمیتواند خون را در اطراف بدن به طور صحیح پمپ کند و حمله قلبی محسوب نمیشود.
√ حمله قلبی: این اصطلاح به معنای مرگ عضله قلب به علت انسداد یک عروق کرونر میباشد. عضله قلب نابود میشود، زیرا اکسیژن به آن نمیرسد.
√ ایست قلبی: این بدان معنا است که قلب ایست کرده، گردش خون متوقف شده و هیچ ضربانی وجود ندارد.
بررسی علتهای ایجاد این بیماری
هر شرایطی که عضله قلب را آسیب بزند، موجب نارسایی احتقانی قلب میگردد. این موارد به شرح ذیل میباشند:
◊ بیماری عروق کرونری: نارسایی احتقانی قلب گاهی اوقات به علت بیماری عروق کرونری رخ میدهد.
◊ حمله قلبی: اگر بیمار قبلا دچار حمله قلبی شده باشد، عضله قلب مورد آسیب قرار گرفته و شرایط را برای نارسایی قلبی فراهم میآورد.
◊ مشکلات عضله قلب (کاردیومیوپاتی): آسیب به عضله قلب که میتواند ناشی از عوارض جانبی دارو یا بروز عفونت باشد.
◊ شرایطی که قلب بیش از حد کار میکند: این شرایط به طور معمولا شامل بیماری قلبی، فشار خون بالا، دیابت، بیماری کلیوی و یا نقص قلب به هنگام تولد میباشد.
معرفی عوامل خطرساز بروز این وضعیت
موارد نامبرده شده زیر میتوانند جزو عوامل خطرساز برای نارسایی احتقانی قلب محسوب شوند:
¤ دیابت: به ویژه دیابت نوع 2
¤ چاقی: افراد چاق
¤ سیگار کشیدن: افرادی که به طور منظم سیگار میکشند
¤ کم خونی: کمبود گلبول قرمز خون
¤ هیپرتیروئیدیسم: فعال بودن بیش از حد غده تیروئید
¤ هیپوتیروئیدی: ضعف غده تیروئید
¤ میوکاردیت: التهاب عضله قلب که معمولا توسط یک ویروس ایجاد شده و منجر به نارسایی قلبی سمت چپ میشود.
¤ آریتمی قلبی: ریتمهای غیرطبیعی قلب ممکن است موجب تپش قلب شده و کار بیشتری برای قلب ایجاد نمایند، در این صورت احتمال ضعیف شدن قلب وجود دارد که این مسئله میتواند منجر به نارسایی قلبی شود. به گزارش مجله پزشکی آسان طب اگر ضربان قلب بیش از حد کند باشد، خون به اندازه کافی از قلب به بدن نرسیده و منجر به نارسایی قلبی خواهد شد.
¤ فیبریلاسیون دهلیزی: این وضعیت موجب ضربان غیرطبیعی و سریع قلب میشود. یک مطالعه نشان داد که بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی بیشتر دچار نارسایی احتقانی قلب میگردند.
¤ آمفیزم یا بیماری مزمن انسداد ریوی: یک بیماری مزمن است که نفس کشیدن را برای بیمار دشوار خواهد کرد.
¤ لوپوس: در این بیماری خودایمنی، سیستم ایمنی بدن بیمار به سلولهای سالم و بافت خود حمله کرده و موجب التهاب عروق و بافتهای همبند خواهد شد.
¤ هموکروماتوز: شرایطی است که موجب سرریزی یا زیادی آهن در خون میشود.
¤ آمیلوئیدوز: بیماری است که در آن پروتئینهای آمیلوئید در اندامها و بافتها انباشته میشوند.
علائم نارسایی احتقانی قلب چه هستند؟
علائم احتمالی نارسایی احتقانی قلب شامل موارد زیر میگردد:
- تنگی نفس خصوصا هنگام فعالیت، راه رفتن و بالا رفتن از پلهها اما گاهی هنگام دراز کشیدن نیز به وجود خواهد آمد
- تنگی نفس ناگهانی شبانه که باعث بیدار شدن فرد از خواب میشود
- خستگی یا ضعف عمومی
- کاهش اشتها
- تورم پا
- تورم شکم یا احساس پری در شکم
- ضربان نامنظم یا تند قلب
- افزایش وزن ناگهانی
- سرفه و خس خس سینه مزمن
- تهوع
- افزایش ادرار
- سرگیجه
علائم فوق میتوانند ناشی از بیماریهای دیگر نیز باشند، از این رو اگر کسی دارای این علائم باشد، به این معنی نیست که دچار نارسایی قلبی شده است، با این حال، کسی که بیش از یک مورد از علائم نامبرده شده را تجربه نماید، باید به پزشک مراجعه کرده و از سلامت قلب خود اطمینان حاصل نماید. افرادی که دچار نارسایی قلب میباشند، باید علائم خود را با دقت نظارت کرده و بلافاصله هر گونه تغییر ناگهانی را به پزشک خود گزارش کنند.
معرفی انواع مختلف نارسایی احتقانی قلب
انواع مختلفی از نارسایی احتقانی قلب وجود دارد که در زیر به آنها اشاره خواهیم کرد:
√ نارسایی قلبی در سمت چپ: نارسایی قلب در سمت چپ رایج ترین نوع نارسایی احتقانی قلب است. سمت چپ قلب مسئول انتقال خون به بقیه بدن است. این سمت از قلب قدرتمندتر بوده و خون را به سراسر بدن پمپ میکند. دهلیز چپ قلب، خون را از ریهها تحویل گرفته و آن را به بطن چپ میفرستد و از آنجا خون وارد گردش خون عمومی بدن میشود. اگر بطن چپ قلب، ضعیف شود و نتواند خون دریافتی را کاملا به جلو پمپ نماید، خون به سمت عقب و به داخل ریهها پس میزند. این مسئله میتواند باعث تنگی نفس و بروز مایع شود.
√ نارسایی قلبی در سمت راست: نارسایی سمت راست قلب به دلیل بیماری ریوی یا در نتیجه نارسایی سمت چپ قلب اتفاق میافتد. سمت راست قلب، خون برگشتی از بدن را دریافت کرده و آن را به داخل ریهها پمپ میکند تا اکسیژنه شود. ممکن است سمت راست قلب توسط فشار برگشتی ناشی از نقص بطن چپ آسیب ببیند. وقتی که توانایی سمت راست قلب برای پمپاژ خون، کاهش مییابد، خون به سمت عقب یعنی به داخل سیاهرگها برمیگردد و باعث تورم بافتها و اعضای بدن میشود.
√ نارسایی قلب دیاستولیک: در نارسایی دیاستولیک، قلب سفت شده و نمیتواند در بین انقباضات از خون کافی پر شود. از آنجا که قلب به اندازه کافی خون دریافت نمیکند، نمیتواند خون را در حد معمول از اطراف بدن عبور دهد. این وضعیت میتواند در هر دو طرف قلب رخ دهد.
√ نارسایی قلبی سیستولیک: اختلال عملکرد سیستولیک نشان دهنده عدم توانایی قلب برای پمپ کردن موثر پس از پر کردن با خون است. این وضعیت اغلب زمانی اتفاق میافتد که قلب ضعیف یا بزرگ شده باشد. این شرایط نیز میتواند در هر دو طرف قلب رخ دهد.
راههایی جهت پیشگیری و مدیریت این بیماری
تغییرات زیادی در شیوه زندگی وجود دارد که شانس ابتلا به نارسایی قلبی را کاهش داده یا حداقل پیشرفت آن را کند خواهد کرد، در زیر به معرفی این موارد خواهیم پرداخت:
- ترک سیگار و الکل
- مصرف میوهها و سبزیجات، چربیهای با کیفیت خوب، دانههای کامل و مقدار مناسب کالری روزانه
- ورزش کردن به طور منظم
- پایین نگه داشتن فشار خون
- حفظ وزن بدن سالم
- حداقل 7 ساعت خواب شبانه خوب
- کاهش استرس
تشخیص و روشهای درمان نارسایی احتقانی قلب
در صورتی که پزشک با توجه به علائم بیمار، مشکوک به نارسایی قلب باشد، آزمایشات زیر را توصیه خواهد کرد:
- آزمایش خون
- آزمایش ادرار
- اشعه ایکس قفسه سینه
- الکتروکاردیوگرام (نوار قلب)
- اکوکاردیوگرام
- تست استرس
- MRI قلبی یا سی تی اسکن
- آنژیوگرافی
آسیب به فعالیت پمپاژ قلب ناشی از نارسایی قلبی قابل درمان نیست. با این حال، درمانهای فعلی میتوانند به طور قابل توجهی کیفیت زندگی بیمار را با حفظ وضعیت و کمک به از بین بردن بسیاری از علائم، بهبود بخشند. برخی از درمانهای معمول برای نارسایی قلبی عبارتند از:
◊ داروها: مهار کننده های ACE، دیورتیکها، داروهای ضدانعقاد، دیگوکسین، بتا بلوکرها و داروهای ضد پلاکت
◊ عمل جراحی: همه افراد مبتلا به نارسایی قلبی به درمان های دارویی پاسخ نمی دهند. برخی از گزینههای جراحی شامل پیوند عروق کرونر، جراحی دریچه قلب، دستگاه لیزر بطن چپ امولسیون و پیوند قلب
منبع: https://mag.asanteb.com