اختلال عصبی صورت نورالژی تری ژمینال چیست؟
نورالژی تری ژمینال نوعی اختلال عصبی صورت بوده که موجب درد ناگهانی و آزار دهنده صورت میشود. این درد معمولا در صورت، فک پایین، اطراف بینی، گوشها، چشمها و لبها به وجود آمده و نام دیگر آن نورالژی عصب سه قلو میباشد. این وضعیت یکی از دردناکترین شرایطی است که میتواند برای فرد به وجود آید. نورالژی به درد شدید در طول یک عصب اشاره دارد که به علت تحریک عصب یا آسیب رخ میدهد. نورالژی تری ژمینال بر روی عصب تری ژمینال که یکی از عصبهای گسترده در سر است، تاثیر میگذارد. سالانه حدود 14 هزار نفر در ایالات متحده، این شرایط را گسترش داده و در حال حاضر حدود 140 هزار نفر با این وضعیت زندگی میکنند. این آمار در سراسر جهان حدود 1 میلیون نفر میباشد.
ارائه اطلاعاتی در مورد نورالژی تری ژمینال
نورالژی تری ژمینال یک بیماری بسیار دردناک است که بر روی عصب صورت یا تری ژمینال تاثیر میگذارد. درد ناشی از این وضعیت معمولا شدید بوده و در یک طرف صورت رخ میدهد. علت نورالژی تری ژمینال در اغلب مواقع ناشی از عروق خونی است که به ریشه این عصب فشار وارد مینمایند. این بیماری با داروهای ضد تشنج و یا طیف وسیعی از جراحیها، درمان میشود. درد ناشی از این وضعیت بسیار شدید بوده و میتواند غیر قابل تشخیص باشد. این درد زمانی رخ میدهد که یک محرک خارجی باعث گیرندههای خاص درد در سیستم عصبی شود که نمونهای از آن درد ناشی از سوختگی میباشد. درد نورالژی تری ژمینال ناشی از آسیب یا تحریک به عصبها و یا خطا در سیستم عصبی است. عصبها پیامهای درد را به مغز ارسال میکنند. افراد مبتلا به نورالژی، آن را به عنوان یک درد مضر، شدید و تکان دهنده توصیف میکنند. نورالژی تری ژمینال یک بیماری مزمن است که با گذشت زمان بدتر میشود. بروز درد ناشی از این بیماری ممکن است چند دقیقه طول بکشد و همانطور که گفته شد معمولا در یک طرف چهره رخ خواهد داد. این بیماری مزمن در زنان دو برابر شایعتر از مردان بوده و بیشتر در سن بالای 50 اتفاق میافتد.
معرفی کامل علائم مرتبط با این بیماری
علائم متعددی برای این وضعیت وجود دارد که در زیر به معرفی آنها خواهیم پرداخت:
- درد متناوب، شدید و ناگهانی که از چند ثانیه تا چند دقیقه ادامه دارد
- درد، سوزش و سوزن شدن که به عنوان یک شوک الکتریکی احساس میشود
- حملات ناگهانی و درد ناشی از محرکهایی که معمولا دردناک نیستند، از قبیل لمس کردن چهره، جویدن، صحبت کردن یا مسواک زدن دندانها
- حملات خوشهای که معمولا خیلی طولانی باقی میمانند
- احساس درد در قسمتهایی که دارای عصبهای سه گانه و شاخههای آن میباشند مانند پیشانی، چشمها، لبها، لثهها، دندانها، فک و گونهها
- احساس درد در یک طرف چهره
- دردی که در یک نقطه متمرکز شده و یا در یک الگوی وسیع گسترش مییابد
- حملات درد که به طور مرتب و شدید در طول زمان رخ میدهند
- احساس سوزش، سوزن شدن و بیحسی قبل از شروع درد
در موارد شدید، فرد ممکن است روزانه صدها بار دچار حملات دردناک شود، در صورتی که برخی از بیماران ممکن است حتی چندین سال هم این حملات را تجربه نکنند. برخی از بیماران به هنگام لمس نقاط خاصی از صورت خود دچار درد میشوند.
شناسایی نواحی مورد تهاجم درد
نواحی درد نورالژی تری ژمینال بر اساس سه دسته تقسیم بندی شده است که به آنها اشاره خواهیم کرد:
√ وابسته به چشم: پیشانی، بینی و چشمها را تحت تاثیر قرار میدهد.
√ ماگزیلاری: بر روی پلک پایین، اطراف بینی، گونه، لثه، لب و دندانهای بالا تاثیر میگذارد.
√ ماندیبول: بر روی فک، دندانهای پایین، لثه و لب پایین تاثیر میگذارد.
این بیماری در یک زمان مشخص، گاهی بیش از یک شاخه را تحت تاثیر خود قرار میدهد.
بررسی و ارزیابی علل ایجاد این وضعیت
علت اصلی این بیماری مزمن، عروق خونی است که بر روی ریشه عصب تری ژمینال فشار میآورند. این مسئله باعث میشود که عصب، سیگنالهای درد را انتقال دهد. فشار روی این عصب ممکن است توسط تومور یا مولتیپل اسکلروزیس (MS) نیز ایجاد شود. علل دیگر این وضعیت عبارتند از:
◊ مولتیپل اسکلروزیس: این مورد به علت کم کاری کردن عصب رخ داده و نورالژی تری ژمینال معمولا در مراحل پیشرفته مولتیپل اسکلروزیس ظاهر میشود.
◊ تومور: این مسئله به ندرت رخ خواهد داد.
◊ آسیب فیزیکی به عصب: آسیب میتواند از عوامل دندانپزشکی، جراحی یا عفونت ناشی شود.
◊ سابقه خانوادگی: شکل رگهای خونی به ارث برده میشود.
روشهای درمان نورالژی تری ژمینال
درمان اصلی این بیماری مزمن، استفاده از داروهای تجویزی و انجام عمل جراحی است.
¤ داروها: داروهایی برای درمان نورالژی تری ژمینال وجود دارند، اما ممکن است در طول زمان، اثر کمتری داشته باشند، همچنین احتمال خطر عوارض جانبی وجود دارد، از این رو جراحی میتواند بهترین گزینه باشد. داروهای ضد درد مانند استامینوفن، درد ناشی از این بیماری را از بین نمیبرند، بنابراین پزشکان داروهای ضد تشنج را تجویز میکنند. این داروها معمولا برای جلوگیری از تشنج استفاده میشوند، اما میتوانند پیامهای درد را به مغز کاهش داده یا مسدود سازند. آنها این کار را با آرام کردن امواج عصبی انجام میدهند. شایع ترین داروهای ضد تشنج برای نورالژی عصب سه قلو عبارتند از:
- کاربامازپین
- فنی توئین
- گاباپنتین
- توپیرامات
- والپروئیک اسید
- لاموتریژین
گاهی اوقات داروهای ضد تشنج اثر خود را در طول زمان از دست میدهند.، در صورتی که این اتفاق رخ دهد، پزشک ممکن است دوز دارو را افزایش داده یا داروی دیگری تجویز کند. عوارض جانبی ضد تشنجها عبارتند از:
- سرگیجه
- خواب آلودگی
- مشکلات بینایی
- حالت تهوع
اطمینان حاصل کنید که به این داروها حساسیت ندارید و در مورد هر گونه آلرژی با پزشک خود مشورت کنید. توجه داشته باشید که باکلوفن نیز یک عامل آرامش بخش عضلانی است. این دارو میتواند به تنهایی و یا همراه با ضد تشنجها تجویز شود و عوارض جانبی آن شامل تهوع، خواب آلودگی و سردرگمی هستند.
¤ روش جراحی: دو نوع جراحی برای درمان این بیماری وجود دارد که هم به روش باز و هم از طریق پوست انجام میشوند. انتخاب روش جراحی باید با درنظرگرفتن ترجیح بیمار، مهارت، تجربه جراح، ارزیابی مخاطرات و فواید هر روش انجام گیرد. روش پوستی شامل تزریق گلیسرول، فشردن با بالون و ریزوتومی با امواج رادیویی شده و روش جراحی باز نیز شامل ریزوتومی و فشار زدایی میکروواسکولار میشود.
منبع: https://mag.asanteb.com